De treinslaper

Met dank aan gastblogger T.

Ik pendel. Zoals zoveel mensen natuurlijk. Maar omdat ik in januari 2010 voor drie jaar deeltijds in Den Haag ging werken, pendel ik wat meer dan doorgaans. ’t Is te zeggen: niet vaker (want ik ga maar twee keer per week op en af), maar wel langer. Een enkeltje van Gent naar Den Haag neemt al snel drie uur in beslag en dan maak je wel eens iets mee natuurlijk.

Zo zijn er bijvoorbeeld ook bij treinen wel wat dingen anders, daar in Nederland. Het voorwerp van uw toorn bij vertragingen, afgeschafte treinen en defecte wissels heet daar NS, de Nederlandse Spoorwegen dus. Het eerste wat mij opviel, toen ik vorig jaar met treinen van de NS begon te rijden - ze zijn grijs-roze (internationaal) of blauw-geel (lokaal) - is dat Nederlanders een gekke manier van opstappen hebben. Ze lopen namelijk niet zoals Belgen langs het perron tot ze de coupé van hun keuze hebben bereikt, maar stappen allemaal in het eerste rijtuig op om vervolgens doorheen de trein op zoek te gaan naar een zitje. Die gekke Hollanders toch. Nog iets bijzonders is dat de NS werkt met vooraf opgenomen aankondigingen in de stations. Dat betekent dat je zelfs bij een afgeschafte trein (gedfersje klere-NS!, hoor je dan) op het perron een zangerig stemmetje hoort zeggen: De internatsjonale trein naar Andverpe en Brusjel fertrekt van sjpoor fier. Leuk is dat, als ie dan niet blijkt te komen.

Maar het gekste vind ik de eetgewoontes van Nederlandse treinreizigers. In België zie je wel eens iemand snel een broodje van de Panos naar binnen werken, of met halve tegenzin een zelfgesmeerde boterham verorberen, maar de Hollanders die eten pas echt op de trein. Frieten bijvoorbeeld. Heel gewoon vinden ze dat, met een bakje patat, compleet met frikadel en bitterballen, de hele coupé doen ruiken naar Juliens op een zaterdagnacht. (Verward word ik daarvan.) Ik heb er ook wel eens eentje - eerlijk waar ­- een slaatje zien maken, inclusief het hakken van wat ui en het mixen van een geïmproviseerde vinaigrette.

Maar er zijn natuurlijk ook goeie dingen aan de NS. Hun stiltecoupés bijvoorbeeld. In Nederland heeft elke trein namelijk een rijtuig waar gsm’en verboden is en gesprekken op fluistertoon horen gevoerd te worden. Zalig is dat (als iedereen zich daaraan houdt natuurlijk), want zo’n coupé is uitermate goed geschikt voor één van mijn favoriete treinbezigheden: slapen. Zalig kan dat zijn, dat wiegende niemandsland tussen slapen en wakker met de ochtendzon op je snater.

Veel mensen slapen op de trein. En voor wie zelf niet slaapt, kan hen observeren een leuke bezigheid zijn. Ik onderscheid vier types ‘treinslapers’. 1: Het babytype. Mensen van het babytype slapen als een soort bewusteloos geslagen koalabeer: diep, met een lichte glimlach of (minder smakelijk) met een soupçon van een kwijlspoor. 2: Het gekwelde type. Mensen van het gekwelde type slapen met de armen stevig gekruist en gefronste wenkbrauwen. Alsof ze heel hard aan het nadenken zijn in hun slaap. 3: Het headbangende type. Mensen van het headbangende type slapen rechtop zittend terwijl ze continu met het hoofd en zelfs de hele romp een bepaalde kant op neigen, om zich - net voor ze het hoofd op de schouder van hun buur leggen - met een bruuske ruk weer kaarsrecht te zetten. 4: Het luide type (ook wel: de os). Simpel. Mensen van het luide type snurken. Hard en soms voor heel de coupé. Grappig, maar ook wel pretty annoying.

En vandaag bedacht ik me, bij het observeren van een os tegenover mij en een headbanger naast mij: welk type treinslaper zou ik zijn? Ik zou het graag weten. Wie er een retourtje Gent-Den Haag voor over heeft, mag altijd eens mee om het me te melden!

PS: op de foto geen treinslaper, maar een bootslaper. Maar ook hier dezelfde classificatie. Mijn geoefend oog zegt 'het gekwelde type'.